Drób stał się jednym z podstawowych produktów żywnościowych. Jemy go częściej niż wszelkie inne rodzaje mięs. Drób ma jednak swoje zawziętego wroga którym jest ptaszyniec kurzy. Ptaszyniec nie jest wybredny. Nie przepuści ani młodym kurkom ani starym kwokom. Atakuje za równo mieszkanki klatek jak i kury hodowane metodą ściółkową. Ptaszyniec kurzy to wyjątkowo groźny pasożyt zewnętrzny drobiu. Jak sama nazwa wskazuje atakuje kury, ale oprócz kur ptaszyńce atakują również inne gatunki drobiu takie jak bażanty perliczki, indyki i gołębie. Ptaszyniec kurzy atakuje również różne gatunki ptactwa dzikiego oraz ssaki (bydło, króliki, psy, koty) włącznie z człowiekiem.

Ptaszyniec kurzy żywi się krwią drobiu. Porażone przez ptaszyńca kurzego ptaki cierpią na świąd, niepokój, niedokrwistość i bezsenność. Kury mające taką możliwość opuszczają porażone ptaszyńcem kurzego miejsca i nocują na pobliskich krzewach i drzewach. Macie problem z ptaszyńcem ? Chcielibyście wiedzieć czym jest ptaszyniec? Jak wygląda ptaszyniec? Gdzie ptaszyńca kurzego jest najwięcej? Jak przebiegają ataki ptaszyńca kurzego? Jakie są objawy porażenia przez ptaszyńca kurzego? Jakie choroby przenosi ptaszyniec kurzy i jak się pozbyć ptaszyńca ? Jeśli chcielibyście znać odpowiedzi na te pytania przeczytajcie nasz artykuł.

Czym jest ptaszyniec kurzy ?

Ptaszyniec kurzy jest bardzo groźny, ale czym właściwie jest ptaszyniec kurzy i jak wygląda ptaszyniec kurzy? Ptaszyniec kurzy to gatunek roztocza. Zaliczany jest do rodziny Dermanyssidae.

Morfologia ptaszyńca kurzego

Ciało ptaszyńca kurzego jest podłużne owalne i spłaszczone. Czasami jest lekko gruszkowate. Samice ptaszyńca kurzego mają od 0,6 do 0,75 milimetra długości. Samice ptaszyńca kurzego są nieznacznie większe od samców ptaszyńca kurzego. Ptaszyniec kurzy jest szarożółty. Grzbietowa strona ciała ptaszyńca kurzego ozdobiona jest nielicznymi szczecinkami. Pokrycie ciała ptaszyńca jest rozciągliwe. Jest to cecha wyjątkowo powszechna wśród wielu gatunków pasożytów odżywiających się krwią. Ptaszyńca kurzego najedzonego bardzo łatwo jest rozróżnić od ptaszyńca kurzego głodnego. Ptaszyniec najedzony jest kulisty, jasnoczerwony i większy od głodnego. Najedzone samice ptaszyńca kurzego mają nawet milimetr średnicy. Nogi ptaszyńca kurzego są wysmukłe i dobrze rozwinięte. Larwy ptaszyńca kurzego mają 3 pary nóg, ale do poruszania się używają tylko dwóch. Osobniki dorosłe i nimfy ptaszyńca kurzego mają jeszcze więcej bo aż cztery pary odnóży, ale i one nie używają wszystkich lecz tylko trzech z nich. Co zatem robią ptaszyńce kurze z tą jedną nigdy nie używaną przez nie para odnóży? Służy im ona jako narządy czuciowe. Aparat gębowy ptaszyńca kurzego tworzony jest przez długie sztylecikowate szczękoczułki. Umieszczone są one w przedniej części ciała ptaszyńca kurzego.

Gdzie żyje ptaszyniec kurzy ?

Ptaszyńce kurze swoje życie spędzają blisko swoich żywicieli czyli w kurnikach. Można je znaleźć w różnego rodzaju szparach, uchyłkach, zakamarkach i szczelinach w ścianach, murach i pod podłogami. Ptaszyńce kurze często występują w gniazdach różnego rodzaju ptaków w tym miedzy innymi jaskółek, gołębi, szpaków i wróbli. Oglądając gniazda tych ptaków trudno jest jednak zauważyć ptaszyńce ponieważ roztocza te żerują głównie nocą.

Rozwój ptaszyńca kurzego

Wkrótce po wypiciu większej dawki krwi samice ptaszyńca kurzego zaczynają składać jaja. Każdego dnia składają one po około 8 jaj umieszczanych przez nie w szparach w których przebywają ptaszyńce kurze. Dzieje się tak przez kilka tygodni. Idealne warunki do rozwoju ptaszyńca kurzego to temperatura wynosząca od 20 do 25 stopni Celsjusza. Przy takiej temperaturze połączonej z odpowiednią wilgotnością larwy ptaszyńca kurzego wylęgają się już po 2-3 dniach, a po kolejnych siedmiu dniach przekształcają się w osobniki dorosłe ptaszyńca kurzego. W niższych temperaturach ptaszyńce kurze rozwijają się wolniej. Ewenementem w świecie przyrody jest fakt, że larwy ptaszyńca kurzego nie odżywiają się. Szybko linieją one w protonimfe, a później deutonimfe i postaci dorosłe. Odżywiają się tylko krwiopijne nimfy ptaszyńca kurzego i postaci dorosłe ptaszyńca kurzego. Ptaszyńce kurze są wyjątkowo odporne za równo na głód jak i na zimno. Potrafią przeżyć wiele miesięcy bez pobierania pokarmu.

Ataki ptaszyńca kurzego

Ataki ptaszyńca kurzego na kury przebiegają w następujący sposób:

· Ptaszyniec kurzy nacina ptasią skórę szczękoczułkami

· Ptaszyniec wprowadza w utworzoną przy pomocy szczękoczułek rankę ślinę

· Ślina ptaszyńca kurzego rozpuszcza tkankę skórną atakowanego ptaka

· Sztyleciki ptaszyńca docierają do naczyń krwionośnych atakowanego ptaka

· Ptaszyniec kurzy pobiera kurzą krew

Ptaszyniec kurzy najliczniej atakuje od lipca i września, ale nie oznacza to że w pozostałych miesiącach nasze kury są bezpieczne

W tym momencie powstaje pytanie: jak rozpoznać atak ptaszyńca kurzego? Jakie są objawy ataku ptaszyńca kurzego? Jak poznać, że nasze kury mają ptaszyńca kurzego?. Na zmienionych na skutek porażenia przez ptaszyńca kurzego miejscach na skórze skóra jest słoniowata, zgrubiała i pokryta zeschłym wysiękiem surowicznym, a włos jest przerzedzony. Oprócz skóry ptaszyniec kurzy żeruje również w szparach nosa i uszu, jamie dzioba, przełyku i wolu.

Wrażliwość różnego rodzaju ptaków na ataki ptaszyńca kurzego nie jest jednakowa. Szczególnie narażone na ataki ptaszyńca kurzego są pisklęta i młode gołębie. Zabija je toksyczna ślina wytwarzana przez ptaszyńca kurzego. Porażenie ptaków przez ptaszyńce kurze rozpoznać można między innymi po:

· Ginięciu w przypadku młodych ptaków

· Spadku nieśności ptaków,

· Chudnięciu ptaków

· Słabnięciu ptaków

· Pokaleczeniu skóry ptaków

· Powyrywanych i postrzępionych piórach ptaków

· Anemii ptaków

Choroby przenoszone przez ptaszyńca kurzego

Ptaszyniec kurzy przenosi szereg niebezpiecznych chorób w tym miedzy innymi cholerę drobiu, białaczkę drobiu, pomór drobiu i toksoplazmozę.

Białaczka drobiu

Białaczka drobiu to choroba wirusowa wywoływana przez onkowirusy ptasie typu C należące do rodziny Retroviridae i podrodziny Oncoviridae. Wirusy białaczek wywołują erytroblastozę (białaczkę czerwonokrwinkową), lomfomatozę (białaczkę limfoidalną) lub mieloblastozę (białaczkę szpikową). Choroba ta trwa od 3 do 4 tygodni. Białaczka drobiu najszybciej rozprzestrzenia się wśród piskląt. W przenoszeniu tej choroby spory udział ma ptaszyniec kurzy, ale najpoważniejszym źródłem zakażenia białaczką drobiu jest wydalanie zarazków przez chore ptaki, przez dziób i z kałem. Zakażenie białaczką drobiu może nastąpić przez skórę, układ oddechowy lub pokarmowy ptaka. Najczęstszą formy białaczki drobiu jest obejmująca 3 na 4 przypadki postać limfoidalna białaczki drobiu.

Objawy białaczki drobiu to:

· Zmniejszona ruchliwość ptaków

· Brak apetytu wśród ptaków

· Wychudzenie ptaków

· Blednięcie, sinienie lub więdniecie grzebienia ptaków

· Biegunka ptaków

· Twarde, napięte i powiększone powłoki brzuszne ptaków

· Powiększenie nerek ptaków

· Brak połysku ptasich piór

· Anemia ptaków

Znacznie rzadsza, ale pojawiająca się nagle i mająca ostrzejszy przebieg jest postać czerwonokrwinkowa białaczki drobiu. Może ona przyjmować formę anemiczną lub naciekową. Objawy postaci czerwonokrwinkowej białaczki drobiu to:

· Blade skoki, błony śluzowe i dziób drobiu

· Blady lub wyraziście żółty grzebień u kur

· Gwałtowne chudnięcie drobiu

· Niedokrwistość drobiu

· Wodnista krew o słabej krzepliwości

Ostatnią postacią białaczki drobiu jest postać szpikowa przypominająca dwie poprzednie postacie z wyjątkiem zmian żółtaczkowych.

Białaczka drobiu jest nieuleczalna. Rodziny ptaków w których wystąpiła białaczka drobiu należy wyeliminować

Cholera drobiu

Cholera drobiu wywołana jest przez różne serotypy gram ujemnej pałeczki Pasteurellamultocida. Cholera drobiu rozprzestrzenia się poprzez kontakt z chorymi zwierzętami (ptaki, myszy, szczury) skażoną wodę i zanieczyszczoną bakteriami Pasteurellamultocida paszę.

Objawy cholery drobiu to:

· Brak apetytu

· Spadek nieśności

· Zasinienia dzwonków i grzebienia

· Przekrwienie wątroby

· Wybroczyny

· Naloty włóknikowe w jamie otrzewnej oraz na powierzchni serca i wątroby

Leczenie cholery drobiu przeprowadzane jest przy pomocy chemioterapeutyków i antybiotyków

Toksoplazmoza

Toksoplazmoza wywoływana jest przez pierwotniaka Toxoplasmagondii. Toksoplazmoza wśród kobiet w ciąży może spowodować uszkodzenie płodu lub poronienie. Na ludzi przenosi się ona poprzez zjedzenie surowego, zarażonego powodującym toksoplazmozę pierwotniakiem mięsa. Powodujące toksoplazmozę pierwotniaki giną podczas gotowania lub mrożenia mięsa. Toksoplazmoza leczona jest przy pomocy pirymetaminy w skojarzeniu z długo działającymi sulfonamidami. Aby uniknąć toksoplazmozy należy:

Myć owoce i warzywa przed ich zjedzeniem.
Myć deski do krojenia, używać osobnej deski do krojenia mięsa, myć naczynia i ręce po kontakcie z surowym mięsem oraz brudnymi owocami i warzywami
Chronić produkty żywnościowe przed owadami.
Myć ręce zawsze po kontakcie ze zwierzętami, przed przygotowywaniem posiłku oraz przed jedzeniem, po czyszczeniu kociej kuwety i po każdym kontakcie z ziemią.
Używać rękawic przy pracach w ogrodzie.

Zagrożenia ze strony ptaszyńca kurzego dla ludzi i zwierząt domowych

Ptaszyńce kurze stanowią zagrożenie nie tylko w kurnikach. Poprzez pracujących w kurnikach ludzi przechodzą one do mieszkań w których atakują ludzi i domowe zwierzęta. Ukłucia ptaszyńca kurzego szczególnie nieprzyjemne są dla dzieci i osób dorosłych nadwrażliwych na ślinę tego zwierzęcia. Objawami ukłuć ptaszyńca kurzego wśród ludzi jest świąd, ropne pęcherzyki i obrzmiewające węzły chłonne. Jednym z najbardziej znanych ataków ptaszyńca kurzego na ludzi była inwazja ptaszyńców na jeden z Niemieckich szpitali, która miała miejsce w 1967 roku. Pogryzionych zostało wtedy kilkunastu chorych przebywających w tym szpitalu. U najbardziej poszkodowanej osoby stwierdzono około 500 ugryzień ptaszyńca kurzego. Podobny przypadek miał miejsce w latach osiemdziesiątych. Oba ataki zostały wywołane przez ptaszyńce przenoszone przez gołębie.

Jak się pozbyć ptaszyńca kurzego – Środki na ptaszyńca kurzego

Po tym co napisaliśmy nikt chyba nie wątpi, ze ptaszyniec nie jest zwierzęciem, które chcielibyśmy mieć w swoim kurniku.Powstaje zatem pytanie jak się pozbyć ptaszyńca?, jak zwalczać ptaszyńca? Jak się pozbyć ptaszyńca?, jak wyplenić ptaszyńca? Ptaszyniec zaliczany jest do grupy roztoczy. Zwalczanie roztoczy nazywamy deakaryzacją.

Aby pozbyć się ptaszyńca należy:

· Oczyścić kurnik z resztek pokarmu, ściółki, kurzu i innych znajdujących się w nim nieczystości. Oczyszczanie kurnika odbywa się przy pomocy odkurzacza i sprężonego powietrza.

· Usunąć poidła i karmniki a następnie odkazić je przy pomocy pary wodnej lub gorącej wody

· Nanieść akarycydy na ciało ptaków lub w miejscach w których gromadzi się ptaszyniec kurzy. Akarycydy to chemiczne środki roztoczobójcze. Większość preparatów zwalczających ptaszyńca kurzego nanoszonych jest na miejsca w których gromadzi się ptaszyniec kurzy. Opryskiwane są wszystkie powierzchnie kurnika w tym między innymi sufity, ściany, podłogi, gniazda i okna pomieszczeń. Szczególna uwaga poświęcana jest miejscom w których ptaszyniec kurzy występuje najliczniej. Jedynie nieliczne akarycydy można nanosić na ciało ptaków. Akarycydy używane w celu zwalczania ptaszyńca kurzego stosowane są poprzez opryskiwanie pod wysokim ciśnieniem za pomocą gwarantującej drobne rozdrobnienie kropel aparatury.

W tym momencie powstaje pytanie: gdzie w kurniku ptaszyniec kurzy występuje najliczniej? Uzależnione jest to od rodzaju kurnika. W hodowlach ściółkowych ptaszyniec kurzy najliczniej występuje w budkach lęgowych, ściółce i w gniazdach. W hodowlach rusztowych najwięcej osobników ptaszyńca kurzego znajdziemy w budkach lęgowych i na dolnych powierzchniach rusztów. W hodowlach klatkowych ptaszyniec kurzy najliczniej występuje wewnątrz elementów profilowanych, w szczelinach klatek, na powierzchniach karmników i na pasach transmisyjnych.

Zwalczanie ptaszyńca kurzego jest wyjątkowo trudne. Ptaszyniec kurzy może przeżyć wiele miesięcy bez pożywienia przebywając w miejscach niedostępnych dla pestycydów. Z tego powodu należy powtarzać deakaryzacje 2, a nawet 3 razy. Odstępy pomiędzy poszczególnymi deakaryzacjami powinny wynosić od 7 do 10 dni. Ptaszyniec kurzy szybko uodparnia się na stosowane w celu jego zwalczania środki chemiczne. Skuteczność deakaryzacji znacząco zwiększa stosowanie jednocześnie lub naprzemiennie różnych preparatów mających za zadanie zwalczanie ptaszyńca kurzego. Wszystkie preparaty stosowane w celu zwalczania ptaszyńca kurzego są toksyczne. Z tego powodu zwalczanie ptaszyńca kurzego powinno być przeprowadzane przez specjalistyczną firmę posiadającą odpowiedni sprzęt obsługiwany przez wysoce wykwalifikowanych fachowców.