Na rezultaty produkcji drobiarskiej wpływa wiele czynników. Jednym z tych czynników są właściwie przeprowadzone zabiegi deratyzacji, dezynsekcji, dezynfekcji i deakaryzacji kurnika. Zabiegi te pozwalają drobiowi na uniknięcie licznych zagrożeń, które wpływają na rozwój drobiu takich jak między innymi myszy, szczury, ptaszyniec kurzy i choroby drobiu. Właściwie przeprowadzone zabiegi DDD są nieodłącznym elementem produkcji drobiu, a bez nich straty spowodowane przez szkodniki, choroby i pasożyty mogą być na tyle duże, że produkcja drobiu stanie się nieopłacalna bez względu na wysokość cen drobiu w danej chwili.

Przebieg dezynfekcji kurnika ozonem

Właściwie przeprowadzona dezynfekcja kurnika jest nieodzowna. Dezynfekcja kurnika zmniejsza ilość mikroorganizmów takich jak między innymi wirusy, bakterie i grzyby do poziomu przy którym nie będą one już zagrożeniem dla hodowanych w kurniku kur. Przed dezynfekcją kurnika należy oczyścić go z zalegających w nim odpadków takich jak między innymi resztki paszy, ściółka, pajęczyny i kurz. Właśnie w tych odpadach żyje większość mikroorganizmów. Oczyszczanie powinno objąć również system odprowadzania wody pitnej. Kolejnym krokiem jest mycie oraz dezynfekcja pionowych powierzchni w kolejności od tych położonych najwyżej do tych położonych najniżej. Powierzchnie są zatem myte w kolejności sufit, ściany i podłoga. Myty jest także sprzęt. Zabiegi te usuwają znaczącą większość mikroorganizmów znajdujących się w kurniku. Dopiero po tym przychodzi czas na właściwą dezynfekcję. Bez dezynfekcji kurnik nie będzie właściwie przygotowany na pojawienie się w nim kur, ale bez wcześniejszego oczyszczenia kurnika nie będzie ona całkowicie skuteczna.

Od czego uzależniona jest skuteczność dezynfekcji kurnika

Na skuteczność zabiegu dezynfekcja kurnika wpływa wiele czynników. Są to między innymi wilgotność wewnątrz obiektu, temperatura, rodzaj powierzchni w kurniku, sprzęt użyty podczas zabiegu, zastosowane techniki mycia i dezynfekcji, rodzaj środka zastosowanego do dezynfekcji oraz wiedza i doświadczenie osoby przeprowadzającej zabieg dezynfekcja kurnika.

Jaka dezynfekcja jest najlepsza?

Środków stosowanych do dezynfekcji kurników jest wiele. Najczęściej dezynfekowane są one za pomocą środków chemicznych. Niedawno pojawiła się jednak nowa metoda dezynfekcji kurnika , a mianowicie ozonowanie, którą bliżej opiszemy w naszym artykule.

Czym jest ozonowanie kurników?

Ozonowanie kurnika przeprowadzane jest za pomocą generatorów ozonu. Czym jednak jest ozon? Ozon jest odmianą tlenu. Od dwuatomowej odmiany tlenu stanowiącej znaczącą większość tlenu znajdującego się w powietrzu różni się on obecnością dodatkowego, trzeciego atomu tego pierwiastka. Ozon ma charakterystyczny zapach, który wyczuwalny jest nawet przy jego niewielkich stężeniach. Ozon występuje w atmosferze naturalnie zwłaszcza w jej wyższych warstwach. Znajdujący się tam ozon chroni nas przed promieniowaniem ultrafioletowym. Ozon występuje w atmosferze w niewielkich ilościach znacznie mniejszych niż jest to w przypadku zwykłego dwuatomowego tlenu. Rzadkość ozonu w atmosferze wynika z jego wyjątkowej nietrwałości. W niedługim czasie od powstania ozon rozpada się na zwykły tlen oraz na pojedynczą cząsteczkę tlenu. Pojedyncze cząsteczki łączą się ze sobą nawzajem tworząc zwykły tlen lub z cząsteczką ozonu w wyniku czego rozpada się ona na dwie dwuatomowe cząsteczki tlenu.

Ozon znany jest od około 170 lat. Również od mniej więcej tego samego czasu znane są właściwości dezynfekcyjne ozonu.

Właściwości ozonu

Ozon jest bardzo silnym utleniaczem co sprawia, że skutecznie i trwale usuwa on nieprzyjemne zapachy. Ozon posiada silne właściwości utleniające w stosunku do wielu pierwiastków w tym również w stosunku do wszystkich metali z wyjątkiem platynowców oraz złota. Utlenia również niektóre sole i rozkłada połączenia halogenowe z wyjątkiem fluorowodoru. Właściwości ozonu sprawiają, że coraz częściej wykorzystywany jest on do dezynfekcji pomieszczeń w tym również zabiegów dezynfekcja pomieszczeń gospodarskich.

Jak wygląda zabieg ozonowania obiektów na fermach drobiu

Ozon stosowany podczas ozonowania kurnika produkowany jest na miejscu zabiegu za pomocą generatorów ozonu z tlenu znajdującego się w atmosferze. Generatory przetwarzają znajdujące się w powietrzu dwuatomowe cząsteczki tlenu na ozon za pomocą wyładowań koronowych przypominających wyładowania powstające podczas uderzeń piorunów. Wyładowania te powodują rozpadanie się dwuatomowych cząsteczek tlenu na pojedyncze atomy tego pierwiastka. Pojedyncze atomy łączą się z dwuatomowymi cząsteczkami tlenu, które nie uległy rozpadowi w wyniku czego powstają składające się z trzech atomów tlenu cząsteczki ozonu. Powstałe w ten sposób cząsteczki ozonu rozprowadzane są po ozonowanym pomieszczeniu za pomocą wbudowanych w ozonatory wentylatorów.

Jak działa ozonowanie?

Pojedyncze atomy tlenu powstające podczas rozpadu cząsteczek ozonu (tak zwane wolne rodniki) wchodzą w reakcje z atomami wchodzącymi w skład ciał organizmów żyjących w kurniku. W przypadku bakterii jako pierwsza w kontakt z ozonem wchodzi ich ściana komórkowa. Następnie uszkadzana przez ozon jest błona cytoplazmatyczna. Zmniejsza się aktywność białek transportowych oraz enzymów błonowych. Po kilkunastu minutach przebywania w obecności ozonu bakterie giną.

Skuteczność ozonowania kurników

Ozon skutecznie zwalcza większość mikroorganizmów w tym pierwotniaki, wirusy, grzyby oraz gram-ujemne i gram-dodatnie bakterie. Wykazano jego skuteczność między innymi w zwalczaniu bakterii E. coli, Streptococcus faecalis i Mycobacterium tuberculosum oraz pierwotniaka Cryptosporidium parvum. Ozon zwiększa też wrażliwość bakterii na działanie antybiotyków. Najważniejszą z punktu widzenia dezynfekcji właściwością ozonu jest to, że potrafi utleniać egzo oraz endotoksyny, które uwalniane są podczas zwalczania wymienionych mikroorganizmów przez ozon. Właściwości takich nie posiadają inne środki stosowane podczas dezynfekcji.

Ocenia się, że ozon jest około pięćdziesięciokrotnie skuteczniejszy od chloru i działa od niego trzy tysiące razy szybciej. Przyjrzyjmy się temu, co konkretnie wykazały badania porównujące skuteczność ozonu i chloru w dezynfekcji. Trwająca 75 minut dezynfekcja wody o temperaturze 20 ° Celsjusza i PH wynoszącym 7 za pomocą chloru o stężeniu 1 PPM oczyściła wodę w 99,9 %. Ozonowanie wody o takich samych parametrach dało takie same rezultaty po upływie zaledwie 57 sekund. Dezynfekcja wody za pomocą ozonu jest również bezpieczniejsza. Po dezynfekcji chlorem jego resztki pozostają w wodzie podczas gdy ozon zawsze w całości przemienia się w zwykły tlen.

Ozon działa bakteriobójczo już przy niewielkim, wynoszącym około 13 μg/dm3 stężeniu. Rzecz jasna przy niższych stężeniach czas ozonowania musi być dłuższy. Skuteczność ozonowania jest większa przy wyższej wilgotności.

Przy dużych stężeniach ozon zwalcza również organizmy nieco większe od mikroorganizmów przy czym im większy organizm tym skuteczność ozonowania w jego zwalczaniu jest niższa. Ozon może zatem skutecznie zwalczać roztocza, pleśniakowca lśniącego, ptaszyńca kurzego, a w przypadku bardzo dużych stężeń nawet myszy.

Czy ozonowanie jest bezpieczne?

Ozon toksycznie działa na wszystkie żywe organizmy znajdujące się w ozonowanym pomieszczeniu. Z tego powodu ozonowanie może być przeprowadzane tylko w pomieszczeniach pustych. Szkodliwe działanie ozonu obejmuje zwłaszcza układy odpornościowy i oddechowy. Najczęstsze objawy narażenia na ozon to zwiększenie ciśnienia, obrzęk płuc i zmiana struktury błon komórkowych komórek rzęskowych płuc. Na szczęście ozon samoczynnie rozpada się po pewnym czasie w związku z czym miejsce zabiegu ozonowanie po upływie kilku godzin od ozonowania staje się całkowicie bezpieczne dla ludzi bez konieczności podejmowania jakichkolwiek działań w tym celu. Okres połowicznego rozpadu ozonu to około 30 minut. Okres połowicznego rozpadu to czas w którym rozpada się przeciętnie połowa cząsteczek. Czas połowicznego rozpadu cząsteczek ozonu, które pozostały po 30 minutach również wynosi 30 minut. Oznacza to, że po upływie 5 godzin od zakończenia ozonowania ilość cząsteczek ozonu w powietrzu spada ponad 1000 krotnie w stosunku do ilości znajdującej się w nim w chwili zakończenia zabiegu, po upływie 10 godzin ponad milion razy, a po upływie 15 godzin ponad miliard. Sprawia to, że po upływie stosunkowo krótkiego czasu od przeprowadzenia zabiegu ozonowanie w powietrzu nie pozostaje żadna z cząsteczek ozonu, które powstały podczas zabiegu. Dzięki temu właściwie przeprowadzone ozonowanie jest całkowicie bezpieczne. Aby takie było musi zostać jednak przeprowadzone przez wykwalifikowaną ekipę, która wykona zabieg w bezpieczny sposób.

Kurniki są jednym z wielu miejsc w których stosowane jest ozonowanie. Ozon jest jednym z najszybszych i najbardziej skutecznych dezynfektantów, które mogą być w nich stosowane.

Ozonowanie innych budynków i pojazdów

Oprócz kurników ozonowanie skutecznie dezynfekuje również wszelkiego rodzaju inne budynki i pojazdy. Wśród poddawanych ozonowaniu budynków obok kurników znajduje się również szereg innych budynków gospodarskich w tym między innymi chlewnie, stajnie, obory i miejsca w których przetwarzane jest mięso. Ozonowanie często przeprowadzane jest również w domach i mieszkaniach. Na terenie domów i mieszkań ozonowanie przeprowadzane jest zwłaszcza w celu zwalczania nieprzyjemnych zapachów takich jak na przykład zapach dymu papierosowego. Ozonowanie bardzo przeprowadzane jest również w domach lub w mieszkaniach w których nastąpił zgon, a ciało pozostawało w nich przez pewien czas.

Jeśli chodzi o pojazdy to ozonowaniu również mogą być poddawane wszystkie ich rodzaje w tym między innymi samochody osobowe, samochody ciężarowe i autobusy. Ozonowanie samochodu osobowego, ozonowanie autobusu i ozonowanie samochodu ciężarowego również są bardzo popularnymi i często przeprowadzanymi zabiegami.

Zwalczanie grzybów poprzez ozonowanie

Kolejne zastosowanie ozonu to zwalczanie grzybów pojawiających się wewnątrz pomieszczeń. Grzyby te pojawiają się zwłaszcza wewnątrz pomieszczeń w których panuje wysoka wilgotność i brakuje wentylacji. Najczęściej zwalczanymi za pomocą ozonu grzybami są Stachybotrys chartarum i Aspergillus versicolor. Ozon neutralizuje także wytwarzane przez te grzyby niebezpieczne mykotoksyny.

Dezynfekcja ścieków poprzez ozonowanie

Kolejne zastosowanie ozonu to dezynfekcja ścieków. Dezynfekcja ścieków ozonem ma na celu głównie zwalczanie znajdujących się w nich mikroorganizmów. W przypadku ścieków ozonowanie w ilościach stosowanych podczas tego zabiegu zwalcza większość znajdujących się w nich bakterii. Ilość bakterii zwalczanych poprzez ozonowanie jest dużo większa od ilości bakterii zwalczanych w przypadku skorzystania z bardzo często używanego w tym celu chloru. Tematyka dezynfekcji ścieków poprzez ozonowania stała się szerzej znana po awarii elektrowni czajka. Ozonowanie zastosowane zostało wtedy do ozonowania ścieków, co szeroko opisywane było w mediach. W przypadku nieoczyszczonych ścieków ozonowanie nie jest jednak całkowicie skutecznym sposobem na wyeliminowanie wszystkich znajdujących się w wodzie bakterii a jedynie metodą powodującą zmniejszenie ich liczebności.

W niektórych krajach europejskich na stałe stosowana jest dezynfekcja ścieków, które odprowadzane są na szczególnie istotne obszary na przykład tereny rekreacyjne, kąpieliska czy obszary chronione. Na terenie Hiszpanii dezynfekowane są ścieki, które nawadniają ogrody, pola golfowe, sady owocowe lub tereny rolnicze. Jeśli chodzi o zawartość bakterii w ściekach, które zostały w prawdzie oczyszczone, ale nie zostały zdezynfekowane to szczególnie niebezpieczne są ścieki pochodzące ze szpitali. Często zawierają one mikroorganizmy wywołujące choroby na które chorowali pacjenci tych szpitali w tym również bardzo często antybiotykoodporne bakterie.

Ozonowanie nieoczyszczonych ścieków zwalcza za równo bakterie jak i niektóre inne rodzaje zanieczyszczeń. W przypadku takich ścieków ozon zwalcza jednak różne rodzaje zanieczyszczeń w związku z czym jego ilość zazwyczaj jest zbyt mała by zwalczyć je wszystkie. Dlatego ozonowanie poza sytuacjami takimi jak wspominana awaria oczyszczalni ścieków w Czajce stosowane jest do dezynfekcji oczyszczonych już ścieków. Znaczenie dla skuteczności ozonowania ma zwłaszcza niska zawartość azotynów oraz organicznego węgla. Poza tym ozon trafiający do ścieków bezpośrednio przed ich wprowadzeniem do Wisły może negatywnie wpływać na żywe, żyjące w Wiśle organizmy.