Obrzeżki gołębie, zwane także kleszczami gołębimi, to pasożytnicze owady z rodziny pajęczaków, atakujące głównie gołębie i inne ptaki. Obrzeżek gołębi żywi się krwią. Kleszcze gołębie aktywizują się zazwyczaj w nocy i atakują ptaki podczas odpoczynku. Najczęściej wgryzają się w skórę w miejscach ciała z miękką skórą, czyli okolicach skrzydeł, brzucha i szyi.
Jak wygląda obrzeżek gołębi?
Ptasie kleszcze są małe, w początkowym stadium życia nie przekraczają 3 mm długości. Dorosłe osobniki najczęściej nie przekraczają wielkości 10 mm. Ich kształt przypomina spłaszczony owal. Mają kolor jasnobrązowy lub czerwonawo-brązowy. Posiadają 4 pary odnóży, zapewniające im bardzo dobrą przyczepność do każdego podłoża. Ptasie kleszcze charakteryzują się także silnie zesklerotyzowanym ciałem, co oznacza, że są twarde i trudne do zgniecenia. W przedniej części ciała znajduje się aparat gębowy, wyposażony w parę bardzo silnych kleszczy, którymi kleszcz gołębi wgryza się w tkankę i wypija krew.
Gdzie można spotkać kleszcze gołębie?
Mimo że sama nazwa wskazuje, że mamy do czynienia z pasożytem zwierzęcym, to obrzeżek gołębi może też atakować ludzi. Bardzo często ptasie kleszcze spotkać można w drewnianych gołębnikach, szczególnie tych rzadko sprzątanych i zasiedlanych przez dużą ilość ptaków. Obrzeżki gołębie są szczególnie powszechne w miejscach, w których gniazdują i przebywają ptaki, a także w kurnikach, siedliskach ptaków wodnych i lasach, gdzie występuje duża liczba ptaków. Obrzeżki gołębie atakują nie tylko gołębie, ale także inne gatunki ptaków, w tym kaczki, gęsi, kury, pawie. W przypadku braku nowych żywicieli mogą przenosić się z ptaków na inne zwierzęta, a nawet na ludzi. Największe ryzyko ugryzienia przez obrzeżki gołębie występuje od wiosny do jesieni, zwłaszcza w cieplejsze dni od maja do sierpnia.
Polecamy także artykuł rybiki — czym są i jak się ich pozbyć z domu?
Obrzeżek gołębi: ugryzienie i jego objawy
Podobnie jak w przypadku pluskiew, ugryzienia przez obrzeżki gołębie najczęściej mają miejsce w nocy, w czasie snu. Obrzeżki niezauważone wędrują wtedy po naszym ciele, szukając miękkich i nieosłoniętych obszarów. Kiedy je znajdą, używają swoich ostrych kleszczy, aby przebić się przez skórę. Następnie wpuszczają do krwi swoją ślinę, która ma działanie znieczulające oraz jest bardzo silnym alergenem. Pozwala to obrzeżkom swobodnie pić krew przez nawet 1,5 godziny. Kiedy są już najedzone, odpadają od ciała i ukrywają się w szczelinach lub innych trudno dostępnych miejscach.
Jak rozpoznać ugryzienie przez obrzeżki gołębie?
Ptasie kleszcze pozostawiają wyraźny ślad po ugryzieniu. Na początku jest to dosyć mała plama krwotoczna w miejscu ukłucia kleszczy. Po kilku godzinach może się ona zamienić w pęcherz z czerwonym obrzękiem, który bardzo mocno swędzi. Jest to objaw reakcji alergicznej na wpuszczoną w tkankę ślinę obrzeżka gołębiego. Jest ona tak silnie alergizująca, że może dochodzić do powiększenia węzłów chłonnych w sąsiedztwie ugryzionego miejsca oraz zapalenia naczyń limfatycznych.
Objawy te mogą utrzymywać się przez kilka dni, następnie samoczynnie znikają. U niektórych osób mogą jednak trwać nawet do kilku miesięcy. Dotyczy to szczególnie tych ludzi, którzy wykazali mocną reakcję alergiczną. Aby mieć pewność, że za ugryzienie odpowiadają obrzeżki gołębie, należy odnaleźć je w mieszkaniu. Mogą to również być ich wylinki. Jeśli nie udało się tego zrobić, potwierdzeniem przypuszczeń są badania laboratoryjne wykrywające immunoglobinę typu IgE całkowitą oraz testy skórne. Konieczna jest także regularna dezynfekcja ugryzionego miejsca.
Czy objawy ugryzienia przez obrzeżka mogą się odnawiać?
Tak. Nie dość, że ukłucie przez ptasie kleszcze jest bolesne i powoduje silny świąd, to objawy te występujące w miejscu ukłucia mogą się odnawiać przez dłuższy czas, nawet kilku lat. Do najczęściej pojawiających się objawów (poza lokalnymi zmianami w miejscu ugryzienia), zaliczyć można gorsze samopoczucie, stany lękowe, brak apetytu, wymioty i bóle brzucha, nudności, a także podwyższona temperatura, biegunka, zawroty głowy, problemy z ostrym widzeniem, trudności z oddychaniem i inne, jak nawet szumy w uszach.
To może Cię zainteresować: mole spożywcze a ubraniowe — jak je rozróżnić?
Obrzeżek gołębi — choroby przenoszone przez te pasożyty
Ugryzienie przez ptasie kleszcze nie jest zupełnie obojętne dla ludzkiego organizmu. Obrzeżki gołębie jako pasożyty zwierzęce, mogą przenosić różnego rodzaju choroby, m.in. boreliozę, gorączkę Q, salmonellozę ptasią oraz kleszczowe zapalenie mózgu. Szczególnie groźne mogą być ugryzienia przez obrzeżki gołębie w twarz. Mocno unerwiona i ukrwiona tkanka może bardzo puchnąć, stwarzając poważne ryzyko wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego. Badania dowodzą, że osoby cierpiące na atopowe zapalenia skóry są narażone na poważniejsze skutki uboczne bycia zaatakowanym przez obrzeżki gołębie. Przypomnijmy, że atakują one ludzi wtedy, kiedy nie mają w swoim otoczeniu naturalnych żywicieli, czyli ptaków.
Obrzeżek gołębi: leczenie
Nie należy bagatelizować ugryzień przez ptasie kleszcze. Oprócz tego, że pajęczaki te mogą przenosić groźne choroby, wyżej wymienione, istnieje ryzyko powstania wstrząsu anafilaktycznego oraz długotrwałych i bolesnych reakcji alergicznych. Zauważając pogarszający się stan zdrowia lub nasilające objawy ugryzienia, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, który wdroży odpowiednią antybiotykoterapię oraz zaleci właściwe badania.
Obrzeżek gołębi: jak się go pozbyć
Jeśli w budynku pojawiły się kleszcze gołębie, może to być sygnałem, że pasożyty te straciły swoich żywicieli. Może do tego dojść np. w czasie remontu budynku, a szczególnie dachów i strychów, w których ptaki i obrzeżki gołębie się zadomowiły. Nie mając dostępu do żywicieli, obrzeżki będą wędrować po całym budynku, do czasu znalezienia nowych. Wykorzystują do tego celu kanały wentylacyjne, szczeliny, przewody. Najskuteczniejszym sposobem na pozbycie się obrzeżków gołębich z budynku jest dezynsekcja przy pomocy środków owadobójczych, w składzie których znajdują się np. pyretroidy lub karbaminiany.
Inna metoda zwalczania obrzeżków, a zwłaszcza ich larw, to użycie wysokiej temperatury, np. pod postacią pary wodnej. Dla uzyskania największej skuteczności działania, ważne jest, by środek owadobójczy dotarł do potencjalnych kryjówek, gdzie ptasie kleszcze znajdują schronienie. Są to przestrzenie pod tapetami, boazerią, w obiciach tapicerskich mebli itp.
To również może Cię zainteresować: trojszyk ulec — czym jest i jak się go pozbyć?