Kleszcz w ogrodzie?
W dzisiejszym artykule zajmiemy się tematyką kleszczy. Napiszemy czym są kleszcze, dlaczego kleszcze są dla nas zagrożeniem, na jakich zwierzętach żerują kleszcze, jakie choroby przenoszą kleszcze, gdzie występują kleszcze, jak ochronić się przed kleszczami, co zrobić jeśli mamy kleszcza i jak wyciągnąć kleszcza
Wzrost zagrożenia ze strony kleszczy
Kleszcze to zwierzęta które zawsze stanowiły zagrożenie dla człowieka, ale w ostatnich latach zagrożenie z ich strony stale rośnie. Powodem tego stanu rzeczy jest ocieplanie się klimatu w związku z czym zimy w Polsce stają się coraz cieplejsze. Sprawia to, że kleszcze bywają aktywne nawet w styczniu, a ich larwy nie wymarzają zimą. Raz na kilka lat następuje wysyp kleszczy czyli rok w którym kleszczy jest szczególnie dużo. Wysypy kleszczy mają związek z ilością żołędzi w danym roku. Raz na kilka lat następuje rok w którym żołędzi jest wyjątkowo dużo. Więcej żołędzi to więcej żywiących się żołędziami myszy leśnych. Więcej myszy to więcej kleszczy i więcej boreliozy której rezerwuarem są myszy. Od momentu pojawienia się wysypu żołędzi do zwiększonej zachorowalności na boreliozę zazwyczaj mijają dwa lata. Zwiększona ilość żołędzi często występuje jednocześnie na dużym obszarze mogącym obejmować wiele krajów.
Gdzie występują kleszcze ?
Najwięcej kleszczy znajduje się na terenie łąk i zarośli znajdujących się na pograniczu lasów liściastych. Kleszcze aktywne są od marca do listopada. Najbardziej aktywne są w maju, czerwcu, wrześniu i październiku.
Czym się żywią kleszcze?
Kleszcze odżywiają się krwią. W trakcie swojego rozwoju przechodzą przez wiele stadiów rozwojowych. Przed każdym przeobrażeniem się kleszcze potrzebują posiłku złożonego z krwi. Kleszcze żerują na różnych gatunkach kręgowców najczęściej na ssakach i ptakach. Człowieka atakują przez przypadek.
Jakie choroby przenoszą kleszcze?
Problemem z kleszczami nie jest fakt, że czasami wypijają one niewielkie ilości naszej krwi. Problem z kleszczami polega na tym, że przenoszą one liczne choroby zakaźne takie jak gorączka Q, borelioza, babeszjoza, bartoneloza, anaplazmoza, kleszczowe zapalenie mózgu i riketsjozy z grupy gorączek plamistych.
Spośród wymienionych chorób na terenie Polski najpowszechniejsze są dwie choroby: kleszczowe zapalenie mózgu i borelioza z Lyme. Szczególnie często występuje borelioza. W samym 2014 roku zgłoszono 14 000 przypadków tej choroby. Uniknięcie boreliozy jest w teorii proste. Nie należy przebywać w miejscach w których są kleszcze, a zamiast tego należy przebywać w miejscach w których kleszczy nie ma. Czasami jednak musimy, chcemy lub powinniśmy znaleźć się w miejscu w którym kleszcze są lub mogą być. Co wtedy? Jeśli znajdziemy się w takiej sytuacji powinniśmy podjąć działania zapobiegające ugryzieniom kleszczy. Najlepiej zastosować kilka metod jednocześnie.
Jak wyglądają ataki ze strony kleszczy ?
Kleszcze nie są typem zwierząt biegających za swoimi ofiarami. Ograniczają się do czekania aż potencjalny żywiciel sam pojawi się w ich pobliżu. Czekają na niego na trawie, liściach drzew i na zaroślach. Gdy wyczują ofiarę po prostu spadają na nią i chwytają się skóry lub odzieży po czym zaczynają poszukiwać miejsca odpowiedniego do wkłucia się. Kleszcze wkłuwają się w miejsca w których skóra jest cienka i dobrze ukrwiona na przykład pod pachą, pod kolanami w okolicach karku i nasady włosów.
Jak ochronić się przed kleszczami ?
Ochronienie się przed kleszczami nie jest skomplikowane. Należy nosić jasne, dobrze chroniące skórę ubrania. Z długimi rękawami, obcisłymi mankietami i wąskimi nogawkami włożonymi do skarpet. Cholewki butów powinny być na tyle duże aby wystawały nad poziom trawy.
Jednocześnie z odpowiednim ubraniem należy stosować odpowiednie preparaty odstraszające zawierające DEET lub permetryne.
Usuwanie kleszczy
Jeśli zauważymy kleszcza na naszej skórze należy go natychmiast usunąć. Aby nastąpiło to odpowiednio szybko należy dokładnie obejrzeć swoje ciało po każdym powrocie z miejsca w którym mogły występować kleszcze. Ze względu na fakt, że podczas ugryzienia kleszcze wydzielają substancje przeciwbólowe można przez wiele dni być nosicielem kleszcza lub kleszczy nie wiedząc o tym. Kleszcze usuwane są mechanicznie przy pomocy pęsety. W trakcie wyciągania kleszcza nie należy stosować ruchów rotacyjnych. Pęseta używana podczas zabiegu powinna być zdezynfekowana. Jeśli w trakcie odrywania kleszcza dojdzie do oderwania główki należy usunąć ją pęsetą lub igłą. Usuniętego kleszcza należy wyrzucić do toalety. NIGDY nie należy zgniatać palcami usuniętych kleszczy.
Zmniejszanie liczebności kleszczy
Co jeśli mieszkamy w miejscu, w którym kleszcze występują powszechnie? Czy możemy zrobić coś żeby było ich mniej? Jak najbardziej. Ponieważ żywicielami kleszczy są gryzonie należy zadbać by było ich mniej. Kleszcze często przenoszone są też przez zwierzynę płową. Liczebność kleszczy można zmniejszyć ograniczając jej dostęp do danego terenu na przykład poprzez jego ogrodzenie dzięki czemu dzika zwierzyna będzie miała utrudniony dostęp do okolic naszego miejsca zamieszkania. Ponadto należy regularnie kosić trawę i usuwać zarośla wokół domów leżących w pobliżu terenów leśnych.