Dezynfekcja beztlenowa przedmiotów związanych z osobą Księdza Jerzego Popiełuszki

19 października 2019 roku minęło 35 lat od tragicznej śmierci Księdza Jerzego Popiełuszki. W związku z tą rocznicą w Muzeum Księdza Jerzego Popiełuszki powstała specjalistyczna gablota w której umieszczona została sutanna Księdza Jerzego Popiełuszki.

Zanim jednak to się stało za równo sutanna jak i inne ubrania w które ubrany był Ksiądz Jerzy Popiełuszko kiedy jego ciało zostało wyłowione z Wisły, a także kilka innych związanych z jego osobą przedmiotów poddanych zostało specjalistycznej konserwacji. Jednym z elementów tej konserwacji była dezynfekcja beztlenowa, która wykonana została przez firmę insektpol.

Badania mikrobiologiczne

Zanim jednak wykonana została konserwacja za równo sutanna jak i inne związane z osobą Księdza Jerzego Popiełuszki przedmioty poddane zostały badaniom mikrobiologicznym mającym na celu ich zbadanie pod kątem obecności w nich mikroorganizmów i grzybów pleśniowych.

Jak wyglądały te badania? Podczas badań sterylne, kwadratowe arkusze bibuły filtracyjnej mające rozmiary 5 na 5 centymetrów odciskane były w wybranych miejscach, a następnie zostały one wyłożone na syntetycznych podłożach i inkubowano je przez okres dwóch tygodni. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono obecność na związanych z osobą Księdza Jerzego Popiełuszki przedmiotach licznych grzybów pleśniowych. Znaleziono na nich między innymi grzyby zaliczane do rodzajów Cladosporium sp., Chaetomium sp., Aspergillus sp. i Penicillium sp. Obecność wymienionych grzybów sprawiła, że konieczne okazało się wykonanie dezynfekcji większości ze zbadanych przedmiotów mającej na celu zwalczenie niszczących te przedmioty organizmów żyjących na ich powierzchni.

Dezynfekcja beztlenowa

Konserwator zabytków zalecił przeprowadzenie dezynfekcji tych przedmiotów metodą dezynfekcji beztlenowej. Dezynfekcja beztlenowa jako jedna z nielicznych metod umożliwiała uchronienie tych przedmiotów przed dalszą degradacją bez naruszania śladów popełnionej na Księdzu Jerzym Popiełuszce zbrodni.

Firma insektpol jako jedna z nielicznych firm DDD w Polsce posiada specjalistyczny generator azotu niezbędny do wykonania fumigacji tą metodą. Mamy również wieloletnie doświadczenie w przeprowadzaniu fumigacji za pomocą generatorów azotu. Z tych powodów to właśnie firma insektpol jako gwarantująca pełną skuteczność i bezpieczeństwo fumigacji beztlenowej została wybrana przez Muzeum Księdza Jerzego Popiełuszki do wykonania tego zabiegu.

Przebieg fumigacji przedmiotów związanych z osobą Księdza Jerzego Popiełuszki był typowy dla przebiegu zabiegu fumigacji beztlenowej. Należące do Księdza Jerzego przedmioty Popiełuszki zostały umieszczone wewnątrz szczelnego foliowego worka. Obok wspomnianej wcześniej sutanny były to również inne ubrania które miał on na sobie kiedy wyłowiono go z Wisły i przedmioty, które znaleziono wtedy obok niego. Wsród poddanych zabiegowi fumigacja beztlenowa przedmiotów znalazły się oprócz sutanny również koloratka, spodnie, koszula, buty, powłoka na kołdrę, zielone skarpety, granatowe skarpety, koszulka, majtki, chusteczka, fartuch, biała tkanina, zielona tkanina, a także jutowy worek w którym znajdowało się Jego ciało.

Następnie foliowy worek w którym umieszczone zostały wspomniane przedmioty za pomocą zaworów i rurek podłączony został do generatora azotu.

Generator azotu – jak działa?

Aby poznać dalszy przebieg zabiegu dezynsekcja beztlenowa sutanny Księdza Jerzego Popiełuszki warto zapoznać się z tym jak działa generator azotu. Generator azotu pobiera powietrze z atmosfery. Pobierane jest ono za równo z wnętrza worka w którym znajdują się poddawane zabiegowi fumigacja beztlenowa przedmioty jak i z poza niego. Następnie pobrane powietrze rozdzielane jest na tlen i azot. Rozdzielanie tych gazów od siebie możliwe jest dzięki temu, że ich cząsteczki różnią się od siebie wielkością. Uzyskany w ten sposób tlen trafia do atmosfery, a azot trafia z powrotem do worka. W wyniku tego zawartość azotu wewnątrz worka stopniowo rośnie, a jednocześnie spada zawartość tlenu w jego wnętrzu. Po pewnym czasie zawartość tlenu wewnątrz worka spada do poziomu przy którym giną wszystkie mikroorganizmy, grzyby i pleśnie żyjące na poddawanych zabiegowi fumigacja beztlenowa materiałach. Poddawane temu zabiegowi przedmioty stają się wolne od wymienionych zagrożeń dzięki czemu możliwe jest ich zachowanie przez wiele kolejnych lat.

Zalety dezynsekcji beztlenowej

Dlaczego właśnie dezynsekcja beztlenowa wybrana została przez konserwatora zabytków jako najodpowiedniejsza metoda dezynfekcji przedmiotów związanych z osoba Księdza Jerzego Popiełuszki? Taki wybór wynikał z licznych zalet dezynsekcji beztlenowej.

Przede wszystkim podczas fumigacji beztlenowej nie są stosowane trujące gazy. Dzięki temu w przeciwieństwie do innych metod fumigacji fumigacja beztlenowa może być przeprowadzana bezpośrednio u klienta. Umożliwia to zastosowanie fumigacji beztlenowej w przypadku przedmiotów, które ze względu na swoją wysoką wartość lub z innych przyczyn nie powinny lub nie mogą być wyniesione z budynku w którym się znajdują. Do wykonania zabiegu fumigacja beztlenowa wystarczy dostęp do energii elektrycznej oraz wolne pomieszczenie lub jego część. Generator azotu Air Micro używany przez firmę insektpol jest wysoce mobilny. Może on z łatwością być przenoszony przez dwie osoby. Dzięki temu możliwe jest przeniesienie go do każdego miejsca w którym pojawiła się konieczność jego użycia.

Druga zaletą dezynsekcji beztlenowej która wpłynęła na fakt, że właśnie ta metoda została wybrana do przeprowadzenia dezynfekcji przedmiotów związanych z Księdzem Jerzym Popiełuszki jest fakt, że poza zwalczaniem mikroorganizmów w żaden inny sposób nie wpływa ona na poddawane fumigacji beztlenowej przedmioty.

Co poddawane jest dezynsekcji beztlenowej?

Wymienione zalety sprawiają, że dezynsekcja beztlenowa szczególnie często stosowana jest do zwalczania mikroorganizmów w przedmiotach zabytkowych, a także aktach i dokumentach. Może być ona stosowana na wszystkich przedmiotach bez względu na to z czego zostały one zrobione. Dezynsekcja beztlenowa wykonywana jest zwłaszcza na przedmiotach wykonanych z materiałów jak było to w przypadku przedmiotów należących do Księdza Jerzego Popiełuszki, papieru lub drewna.