Karczownik, zwany również jako karczownik ziemnowodny (Arvicola amphibius), dawniej nazywany był karczownikiem wodnym (Arvicola terrestris). Jest to gatunek gryzonia z rodziny chomikowatych, żyjące w Europie, głównie na obszarach podmokłych, takich jak mokradła, brzegi rzek i jezior.
Czym jest dezynfekcja? Przeczytaj wszystko na jej temat.
Jak wygląda karczownik?
Karczownik osiąga długość ciała od 14 do 22 cm, natomiast waga tego gryzonia wynosi średnio od 140 do 340 g. Karczownik ma krępe, masywne ciało, z charakterystycznym krótkim, grubym ogonem, który mierzy około 8-12 cm. Futro karczownika jest gęste i miękkie, zwykle ciemnobrązowe lub czarne, a na brzuchu jaśniejsze, często szarawe lub jasnobrązowe. Kolor może się różnić w zależności od pory roku. Karczownik ma małą, zaokrągloną głowę z krótkim, tępo zakończonym noskiem. Uszy są małe i częściowo ukryte w futrze. Oczy małe i ciemne, co jest typowe dla zwierząt prowadzących głównie nocny tryb życia. Przednie łapy karczownika są krótkie z małymi, mocnymi pazurami, które używa do kopania. Tylne łapy są nieco dłuższe, co z kolei ułatwia mu pływanie. Ogon gryzonia jest stosunkowo krótki i gruby, często o długości od 8 do 12 cm. Jest pokryty krótkim, ciemnym futrem, co nadaje mu nieco sztywny wygląd. Jako zwierzę częściowo wodne, karczownik jest doskonale przystosowany do życia w środowiskach mokradłowych, z umiejętnościami pływania i nurkowania.
Czym są krocionogi i czy są szkodliwe?
Czy karczownik wychodzi na powierzchnię?
Tak, karczownik wychodzi na powierzchnię, choć spędza również dużo czasu pod ziemią, gdzie kopie rozległe systemy nor i korytarzy. Służą mu one jako schronienie, a także magazyny żywności. Nory są najczęściej duże i mają kopulasty kształt, a wejście do nich często znajduje się pod wodą. Karczownik wychodzi na powierzchnię głównie po to, aby żerować. Żywi się roślinami, w tym trawami, korzeniami i bulwami, które znajduje na powierzchni ziemi lub tuż pod nią. Zdarza się, że karczownik buduje gniazda na powierzchni, często na brzegach cieków wodnych. Gniazda te są konstruowane z traw i innych materiałów roślinnych. Jako zwierzę częściowo wodne, karczownik może być widywany na powierzchni wody, gdyż jest doskonałym pływakiem. Gryzonie te mogą się ze sobą komunikować, głównie za pomocą dźwięków lub sygnałów wizualnych.
Aktywność karczownika pod ziemią
Jak już napisaliśmy, karczowniki kopią rozległe systemy nor, które służą im jako schronienie, miejsce na przechowywanie pokarmu i miejsce na rozmnażanie. Nory zapewniają także karczownikowi ochronę przed drapieżnikami i ekstremalnymi warunkami pogodowymi. Pomimo dość dużej aktywności na powierzchni, karczownik spędza także sporo czasu w swoich norach, szczególnie w ciągu dnia, ponieważ jego główna aktywność przypada na noc.
Chrząszcze — jakie gatunki występują w Polsce?
Czy karczownik jest szkodnikiem?
Karczownik to gryzoń, który może być postrzegany jako szkodnik, szczególnie w kontekście rolnictwa i ogrodnictwa. Dzieje się tak głównie dlatego, że karczowniki mogą niszczyć uprawy rolnicze, takie jak ziemniaki, marchew i inne warzywa korzeniowe, gryząc korzenie i bulwy. Mogą także powodować szkody w innych roślinach, gryząc ich pędy i liście. Bardzo często rozbudowane systemy nor karczowników mogą destabilizować grunt, powodując obniżenie jakości gleby oraz tworząc ryzyko zapadnięcia się terenu. Wysoka aktywność kopiących karczowników może przyczyniać się do erozji brzegów rzek i innych cieków wodnych. Choć to nie jest powszechny problem dotyczący karczowników, trzeba mieć na uwadze, że jak wszystkie, gryzonie i karczowniki mają pewien potencjał przenoszenia chorób zakaźnych.
Kontrola populacji karczowników jest jednym ze sposobów na zminimalizowanie ich wpływu jako szkodników. Rolnikom pomaga także ochrona upraw za pomocą odpowiednich barier i metod odstraszania gryzoni — np. ultradźwięki. Umocnienie i zabezpieczenie brzegów rzek może z kolei pomóc w zminimalizowaniu erozji spowodowanej przez karczowniki. Podczas gdy karczowniki odgrywają ważną rolę ekologiczną jako część swojego ekosystemu, ich działalność może być szkodliwa dla rolnictwa i infrastruktury wodno-lądowej.
Wołek zbożowy — co to za owad?
Karczownik: jak się go pozbyć
Skuteczne pozbycie się karczownika może być trudnym zadaniem, głównie ze względu na ich umiejętność kopania i ukrywania się pod ziemią. Istnieje jednak kilka metod, które mogą pomóc w kontroli i zwalczaniu karczowników. Pierwsza z nich to pułapki na gryzonie.
- Pułapki. Użycie pułapek na gryzonie jest jednym z najbardziej bezpośrednich sposobów na pozbycie się karczowników. Można w tym celu użyć różnych rodzajów pułapek, np. żywołownych.
- Odgrodzenie terenu. Zabezpieczenie terenu za pomocą ogrodzeń może pomóc w odstraszaniu karczowników i uniemożliwić im dostęp do upraw czy ogrodów. Ogrodzenia powinny być wkopane głęboko w ziemię, aby zapobiec przekopywaniu się pod nimi.
- Odstraszacze. Są to urządzenia zaprojektowane specjalnie po to, aby odstraszać gryzonie, w tym karczowniki. Wykorzystują do tego celu kombinacje różnych zapachów oraz dźwięków o wysokiej częstotliwości, które nie są słyszalne dla ludzi.
- Środki chemiczne. Niektóre trutki na gryzonie mogą być skuteczne w zwalczaniu karczowników. Jednak mogą one być toksyczne dla innych zwierząt i roślin, a także dla ludzi, więc należy ich używać z ostrożnością lub powierzyć to zadanie profesjonalistom.
- Zwiększenie populacji naturalnych wrogów. Zwiększenie obecności drapieżników, takich jak sowy, jastrzębie lub lisy, może pomóc w kontroli populacji karczowników.
- Monitoring wody. Ponieważ karczowniki preferują mokre środowiska, kontrola wody przez drenaż lub inne metody może uczynić teren mniej atrakcyjnym dla nich.
- Profesjonalna deratyzacja. Jeśli inne metody zawodzą, pomóc może zatrudnienie specjalistycznej firmy do kontroli szkodników.
Polecamy artykuł: dezynsekcja, czyli kompendium wiedzy na jej temat.