Termin stonoga może być mylący, ponieważ w języku polskim czasami używany jest do opisania różnych gatunków stawonogów, takich jak krocionogi (Diplopoda), wije i prosionki. Stonoga nie jest jednak ani krocionogiem, ani stonogą. Jest to rodzaj skorupiaków z rzędu równonogów (Isopoda). Przedstawiciele tego rodzaju są znane jako stonogi lądowe lub skorupiaki lądowe (choć nie są to prawdziwe stonogi). Są to małe, posiadające bocznie spłaszczone ciała, zwykle o długości od 5 do 16 mm, żyjące głównie w środowiskach lądowych, choć nadal zależne od wilgotnych warunków.
Owady podobne do stonogi
Scolopendra
Scolopendra to rodzaj dużych stonóg z rzędu Scolopendromorpha, należących do klasy wijów (Chilopoda). Stonogi te są znane ze swojego długiego, płaskiego ciała podzielonego na wiele segmentów, z których każdy nosi jedną parę nóg. W odróżnieniu od krocionogów (Diplopoda), stonogi mają mniej segmentów ciała i mniej nóg, a ich ciało jest zwykle bardziej wydłużone. Stonogi z rodzaju Scolopendra są jednymi z największych stonóg, osiągają długość od 10 do 30 cm w zależności od gatunku. Wiele z nich ma jaskrawe, ostrzegawcze kolory. Na głowie mają parę czułków i parę dużych szczęk. Nogi scolopendry są zwykle długie i zwinne, co pozwala im na szybkie poruszanie się. Pierwsza para nóg przekształcona jest w jadowite kleszcze, które są używane do chwytania zdobyczy i wstrzykiwania jadu.
Polecamy artykuł, z którego dowiesz się co to wij.
Scolopendry to stonogi, które są drapieżnikami i żywią się różnymi małymi zwierzętami, w tym owadami, pająkami i innymi małymi stawonogami. Jad niektórych gatunków stonóg z rodzaju Scolopendra jest wystarczająco mocny, aby powodować bolesne ukąszenia dla ludzi, choć zwykle nie są one śmiertelne dla zdrowych dorosłych osób. Gatunki Scolopendra występują w tropikalnych i subtropikalnych regionach na całym świecie, a niektóre gatunki można znaleźć również w regionach umiarkowanych. Jako drapieżniki, stonogi z rodzaju Scolopendra odgrywają ważną rolę w kontrolowaniu populacji innych stawonogów.
Robaki podobne do stonogi
Pareczniki (Chilopoda)
Są to robaki z rzędu stawonogów, mające długie, wąskie i spłaszczone ciała. Każdy segment ciała ma swoją jedną parę długich, cienkich nóg. Pareczniki to robaki podobne do stonogi, które są znacznie bardziej ruchliwe i agresywne od niej. Klasyfikowane są jako drapieżniki, które polują na inne małe zwierzęta. Niektóre gatunki pareczników mają jadowite szczęki, których mogą używać do polowania lub obrony.
Skorupiaki podobne do stonóg
Kulanka (Armadillidium)
Armadillidium, znany potocznie jako kulanka, należy do rzędu równonogów (Isopoda) – grupy skorupiaków, które zamieszkują lądowe środowiska. Są to niewielkie zwierzęta, które zwykle żyją w wilgotnych miejscach, takich jak pod kamieniami lub kawałkami drewna. Mają spłaszczone ciała z segmentami, które są zwykle widoczne od góry. Długość ich ciała zazwyczaj wynosi od 10 do 18 mm. Mają zdolność zwijania się w kulkę w celu ochrony przed drapieżnikami lub utratą wody – stąd nazwa „kulanka”. Zwykle mają szaro-brązową lub szarą barwę, co pomaga im w kamuflażu w ich naturalnym środowisku. Mają również siedem par nóg, które są umieszczone po bokach ciała oraz krótkie czułki, które używają do wyczuwania otoczenia.
Krocionogi. Co powinieneś o nich wiedzieć?
Preferują wilgotne, zacienione miejsca, gdzie mają dostęp do materii organicznej, na której się żywią. Gatunki z rodzaju Armadillidium można znaleźć w wielu miejscach na całym świecie, choć pierwotnie pochodzą z Europy. W przypadku zagrożenia zwijają się w kulkę, chroniąc w ten sposób swoje delikatne spodnie części ciała. Najbardziej aktywne są w nocy i unikają światła słonecznego.
Skulica (Glomeris)
Rodzaj Glomeris, znany również jako skulica, należy do gromady dwuparców rzędu Glomerida. Są to stosunkowo małe, kuliste stawonogi, które są blisko spokrewnione z krocionogami. Ciało skulicy jest kuliste lub półkuliste. Mają zdolność zwijania się w kulkę podobnie jak kulanki (Armadillidium) dla ochrony przed drapieżnikami. Kolorystyka skulic jest zazwyczaj ciemna, często są brązowe lub czarne. Długość ciała wynosi zazwyczaj od 8 do 20 mm. Posiadają po dwie pary nóg na każdym segmencie ciała (z wyjątkiem pierwszych kilku segmentów).
Jakie pasożyty są w naszych domach?
Skulice zwykle żyją w wilgotnych, zacienionych środowiskach takich jak lasy, gdzie mają dostęp do martwego materiału roślinnego, na którym się żywią. Gatunki z rodzaju Glomeris występują głównie w Europie. Chociaż skulice (Glomeris) i kulanki (Armadillidium) mogą wyglądać podobnie z powodu swojej zdolności do zwijania się w kulkę, należą do różnych gromad stawonogów – skulice są dwuparcami, a kulanki są równonogami.
Szorstkie skorupiaki podobne do stonóg
Prosionek szorstki (Porcellio scaber)
Jest to gatunek skorupiaka z rzędu równonogów (Isopoda), często spotykany w Europie, ale obecnie rozpowszechniony na całym świecie. Podobnie jak inne lądowe równonogi, prosionek szorstki jest detrytusożercą, co oznacza, że żywi się głównie martwym materiałem roślinnym, choć może też jeść świeże rośliny.
Długość ciała dorosłych osobników wynosi zazwyczaj od 10 do 18 mm. Ciało jest spłaszczone grzbietobrzusznie, co ułatwia im poruszanie się w ciasnych przestrzeniach. Kolor prosionków jest zmienny, ale zwykle są szaro-brązowe lub szare. Tak jak sama nazwa wskazuje, prosionek szorstki ma chropowatą, szorstką powierzchnię ciała. Posiada on siedem par nóg, które są charakterystyczne dla równonogów, a także ma dobrze rozwinięte oczy.
Prosionek szorstki zasiedla różne środowiska, zwykle w miejscach wilgotnych i zacienionych, ta Jest zwierzęciem nocnym, unikającym światła słonecznego na rzecz wilgotnych, ciemnych miejsc. Jako detrytusożerca, przyczynia się do rozkładu materii organicznej, uwalniając składniki odżywcze z powrotem do gleby i wspomagając obieg materii w ekosystemie. Mimo że czasem może żerować na żywych roślinach, zwykle nie jest ich szkodnikiem.
Dowiedz się, na jakie owady skuteczna jest dezynsekcja?